Transparantie over de kwaliteit van zorg

Na de invoering van de gereguleerde marktwerking in de zorg in 2006 is er steeds meer aandacht voor transparantie van kwaliteit in de zorgsector. In eerste instantie speelde deze ontwikkeling zich voornamelijk af binnen de muren van een zorginstelling. Later is er ook meer nadruk komen te liggen op het afleggen van externe verantwoording over de kosten en kwaliteit van zorg. Denk hierbij aan de verplichting voor zorgaanbieders om jaarlijks kwaliteitsinformatie te rapporteren aan Zorginstituut Nederland. Het Zorginstituut draagt zorg voor het beschikbaar maken van informatie over de kwaliteit van verleende zorg in Nederland. Het recht van patiënten om een weloverwogen keuze te kunnen maken tussen verschillende zorgaanbieders ligt hieraan ten grondslag.

Kwaliteitsinformatie dient meerdere doelen

Transparante informatie over de kwaliteit van zorg draagt bij aan verschillende doelen. Ten eerste kan deze informatie de patiënt helpen bij het maken van een keuze voor een zorgaanbieder. Aan de hand van beschikbare gegevens kan de patiënt bepalen welke zorgverlener de beste kwaliteit zorg levert en wat het beste past bij zijn/haar voorkeuren. Kwaliteitsinformatie kan daarnaast ook door zorgaanbieders zelf gebruikt worden om de kwaliteit van hun zorg te verbeteren. Ook voor zorginkopers is informatie over de kwaliteit van zorg interessant. Zij gebruiken deze informatie om te selecteren met welke zorgaanbieders zij een contract willen aangaan en onder welke contractvoorwaarden.

De afgelopen jaren zijn er ook nieuwe toepassingen ontstaan van het gebruik van kwaliteitsinformatie. Patiënten en zorgverleners gebruiken informatie over de kwaliteit en effectiviteit van verschillende behandelopties om gezamenlijk tot een keuze te komen voor de behandeling, die het beste past bij de patiënt. Daarnaast kan door screening en monitoring gedurende de behandeling informatie over het functioneren van de individuele patiënt worden verkregen. Hiermee is het mogelijk om het behandelproces tussentijds te optimaliseren. Ten slotte maakt ook de Inspectie voor de Gezondheidszorg intensief gebruik van informatie over kwaliteit van zorg voor het toezicht.

“Transparante informatie over de kwaliteit van zorg draagt bij aan verschillende doelen.”

Informatie over de kwaliteit van zorg verzamelen

Met behulp van kwaliteitsstandaarden en meetinstrumenten kan de kwaliteit van zorg  inzichtelijk worden gemaakt. Om vervolgens betekenis te kunnen geven aan deze metingen wordt gebruik gemaakt van indicatoren. Er zijn drie soorten indicatoren te onderscheiden. Procesindicatoren geven een indicatie over het verloop van processen in een organisatie, structuurindicatoren geven informatie over de organisatorische voorwaarden waarbinnen een instelling verantwoord zorg kan leveren en uitkomstindicatoren geven een indicatie over de uitkomst van de zorg. In deze whitepaper richten wij ons op de uitkomstindicatoren. Uitkomstinformatie wordt bijgehouden door zorgverleners en daarnaast ook steeds vaker door patiënten. Het doel van de zorg is om bij te dragen aan de gezondheid en kwaliteit van leven van patiënten. Dus is het logisch om naast de beschikbare medische informatie ook aan patiënten te vragen hoe zij de verkregen zorg hebben ervaren en wat dit hen heeft opgeleverd. Zorgverleners leggen de medische factoren, zoals overleving, het aantal geslaagde operaties en het aantal complicaties vast door middel van klinische registraties. Patiënten kunnen, met behulp van vragenlijsten, aangeven wat de uitkomsten van een behandeling waren, zoals pijnvermindering en de tijd die het kost om te herstellen.