Welke rol speelt uitkomstinformatie bij waardegedreven zorg?
Waardegedreven zorg kan bijdragen aan het verbeteren van de kwaliteit van zorg, doordat het de patiënt centraal stelt. Het theoretisch kader van waardegedreven zorg, ook wel Value Based Health Care (VBHC) genoemd, is door Michael Porter en Elizabeth Teisberg gepubliceerd in hun boek Redefining Health Care. De focus ligt hierbij op de waarde voor de patiënt. Die patiëntwaarde wordt uitgedrukt als gezondheidsuitkomsten gedeeld door de kosten. De essentie van waardegedreven zorg is om te investeren in aspecten die toegevoegde waarde hebben voor de patiënt en te bezuinigen op plekken waar dit niet het geval is. In de praktijk betekent waardegedreven zorg dat zorgverleners niet alleen kijken naar de meest effectieve behandeling, maar ook rekening houden met het perspectief van de patiënt. Denk bijvoorbeeld aan een oudere patiënt. Wat is voor hem of haar belangrijk: langer leven of een betere kwaliteit van leven?
Structureel uitkomsten meten
Een belangrijk onderdeel van waardegedreven zorg is het structureel meten en monitoren van zorguitkomsten. Deze zorguitkomsten kunnen worden verkregen aan de hand van klinische informatie, gecombineerd met patiëntgerapporteerde uitkomsten (verkregen via PROMs). Uitkomstinformatie geeft inzicht in de gezondheid en wat daarin het meest belangrijk is voor patiënten. Voor elke aandoening kan het succes van een behandeling bepaald worden aan de hand van deze uitkomsten.
Porter heeft de ‘three-tiered outcome hierarchy’ ontwikkeld, waarin alle zorguitkomsten worden gerangschikt op drie niveaus. Hierin zijn de lagere niveaus afhankelijk van de hogere en worden uitkomsten voor de korte termijn verbonden met uitkomsten voor de lange termijn. Het eerste niveau betreft de bereikte of behouden gezondheidstoestand, bijvoorbeeld drie of vijf jaar overleving. Het tweede niveau gaat over het herstelproces, zoals de tijd die het kost om terug te keren naar je werk. Ten slotte betreft het derde niveau de duurzaamheid van de gezondheid, bijvoorbeeld de kwaliteit van leven na de behandeling. Het belang van elk niveau varieert, afhankelijk van de aandoening.
“De essentie van waardegedreven zorg is om te investeren in aspecten die toegevoegde waarde hebben voor de patiënt en te bezuinigen op plekken waar dit niet het geval is. ”
Kwaliteit van zorg verbeteren
Waardegedreven zorg kan de kwaliteit van zorg verbeteren, door onder andere informatie over de uitkomsten van zorg in te zetten in de spreekkamer. Met het toenemen van de behandelmogelijkheden is het steeds belangrijker dat alle opties besproken worden en de zorgverlener en patiënt samen tot de beste keuze komen. De patiënt weet immers zelf het beste welke zorg het meest aansluit op zijn/haar wensen en persoonlijke situatie. Daarnaast kunnen gezondheidsuitkomsten ook ingezet worden voor leren en verbeteren. Uitkomsten van zorg geven inzicht in de waarde van een bepaalde behandeling voor een patiënt en de kwaliteit van zorg op het niveau van de zorginstelling (of van een afdeling). Deze informatie kan vervolgens gebruikt worden bij de verbetering van de kwaliteit van zorg op organisatieniveau.
