E-mental health in de huisartsenpraktijk

Interview met Joyce Schiffers en Tamara Grond van HOZL

23-02-2023

Huisartsen Oostelijk Zuid-Limburg (HOZL) is een zorggroep opgericht door en voor huisartsen. Waar het ooit begon met de organisatie van de huisartsenpost, houdt HOZL zich inmiddels bezig met allerlei diensten om huisartsen te ontzorgen. Dit varieert van werving & selectie tot het mogelijk maken van e-health. Wij spraken met Joyce Schiffers (manager ggz bij HOZL) en Tamara Grond (verpleegkundig specialist ggz binnen de huisartsenpraktijk) over de inzet van e-mental health binnen de zorggroep.

Wat zijn de kerntaken van HOZL?
Joyce: “Binnen HOZL zijn we met 60 collega’s en samen ondersteunen we ruim 45 huisartspraktijken. Huisartsen kunnen via ons een POH-ggz inlenen. Wij nemen hen het volledige werkgeverschap uit handen. Daarnaast kijken we wat wij kunnen doen om het werk van de POH-ggz te vergemakkelijken. Zo zorgen we dat de juiste hulpmiddelen beschikbaar zijn voor e-health, triage en consultatie. Verder zetten we projecten op om de ggz, vooraan in de keten (bij de huisarts), te versterken. Door de steeds complexere zorgvragen worden de wachtlijsten langer en blijft complexe problematiek te lang op het bord van de huisarts en POH liggen. Onze projecten moeten die druk verminderen.”

Jullie waren één van de eerste zorggroepen waarmee wij een samenwerking aangingen. Eerst maakten jullie vooral gebruik van onze triageconsulten, daarna zijn jullie het platform meer gaan gebruiken. Hoe zetten jullie de triageconsulten nu in?
Joyce: “De triage vragenlijsten van Embloom worden ingezet door al onze collega’s. Dat wil zeggen, de POH-ggz, POH Jeugd, verpleegkundig specialisten ggz en onze in-house psychiater.”

Tamara: “Ik werk als verpleegkundig specialist ggz binnen de huisartsenpraktijk en ik ben één van de specialisten die met vragenlijsten werkt. Ik zet onder andere de TeleScreen in bij patiënten met complexe problematiek of patiënten die voor de eerste keer in aanraking komen met de ggz. Bij twijfel over de diagnose geeft de TeleScreen meer duidelijkheid over de vermoedelijke DSM-classificatie. Van de uitkomst wordt automatisch een verslag gemaakt dat ik kan meesturen als aanvullende informatie bij de verwijzing. Hier maak ik dankbaar gebruik van.”

Joyce: “De TeleScreen is een hele uitgebreide vragenlijst waarin vrijwel alles aan bod komt en dat ondersteunt de specialist in belangrijke mate om de hulpvraag en ernst in kaart te brengen. De TeleScreen in combinatie met het psychologisch consult helpt de POH-ggz om zo een goed beeld te krijgen op welke plek een patiënt het beste terecht kan voor de juiste zorg.”

Tamara: “Voor sommige patiënten is het al voldoende om te weten wat er aan de hand is. Anderen zijn geholpen met een kortdurende behandeling bij de POH-ggz en weer anderen verwijs ik door naar de tweedelijns zorg. Het voordeel is dat iedereen baat heeft bij een duidelijke probleemstelling en correcte doorverwijzing. Patiënten hoeven minder lang te wachten op de juiste hulp en specialisten kunnen van begin af aan gericht te werk.”

Hoe zijn julie e-health gaan inzetten?
Joyce: “We zijn al in 2014 van start gegaan met e-health en in 2020 zijn we gaan kijken met welk e-health platform we wilden gaan werken voor de ggz. We hebben toen een testpanel van POH’s en verpleegkundig specialisten verschillende platformen laten testen, waaronder Embloom. Daaruit kwam naar voren dat vooral de verpleegkundig specialisten ggz baat hebben bij Embloom, omdat jullie aanbod diepgang biedt rondom complexe problematiek waarbij een intensievere vorm van behandeling nodig is. Onder andere het Welkomstprogramma en het ACT-programma worden als prettig ervaren.

Toen we net begonnen met het inzetten van e-health, hebben collega’s trainingen gevolgd en gebruik gemaakt van de instructievideo’s en webinars van Embloom. Voor nieuwe collega’s hebben we een onboarding programma met een heel pakket aan informatie inclusief de instructievideo’s van Embloom, zodat collega’s zich daar stap voor stap in kunnen verdiepen. Daarnaast wordt een nieuwe collega gekoppeld aan een senior collega waarna zij tijdens het inwerken samen het platform doorlopen. Collega’s die er zelf mee werken, kunnen uiteindelijk het beste overbrengen hoe je e-health en het platform optimaal kunt inzetten.”

Wat zijn de reacties van behandelaren ten aanzien van e-health?
Joyce: “Ik hoor veel positieve geluiden van behandelaren. Het grootste voordeel van e-health, is dat zorg niet meer alleen plaatsvindt in de spreekkamer. Het helpt patiënten om ook tussen consulten door actief aan de slag te gaan.”

Tamara: “Ik vind de e-health programma’s van Embloom heel helder en uitgebreid. Ik zet ze dan ook veelvuldig in. Soms start ik een programma op zonder begeleiding. Andere keren gebruik ik het als leidraad in de praktijk en loop ik het e-health programma samen met de patiënt door. Dit laatste komt vooral voor bij patiënten die lager geschoold zijn of lezen niet leuk vinden. Mijn werkwijze stem ik altijd af op de behoeftes van de patiënt.”

Wat zijn de geluiden die je als behandelaar terugkrijgt van patiënten?
Tamara: “De meeste patiënten bij wie ik e-health inzet, geven aan dat zij het fijn vinden om hiermee te werken. Ze vinden het platform gebruiksvriendelijk en ook inhoudelijk goed. De combinatie van video’s en relatief korte teksten maakt het aantrekkelijk voor patiënten om mee te werken. Bij de TeleScreen vinden ze het soms wel spannend om veel van zichzelf te laten zien, maar ze willen graag snel goede hulp krijgen en weten dat de inzet van de TeleScreen hieraan kan bijdragen. Ook het feit dat ze iets achter de hand hebben, stelt hen gerust. Ik zie regelmatig dat patiënten na de behandeling nog eens terugkijken of zelf extra hoofdstukken doorlopen die eerder niet aan bod zijn gekomen.”

Wat vinden jullie van Embloom?
Joyce: “Het loopt vanaf het begin al goed met Embloom. Wat ik persoonlijk heel prettig vind aan de samenwerking met Embloom is de klantgerichtheid. Ik krijg snel antwoord op mijn vragen, beloftes worden altijd nagekomen en ik word als klant echt gehoord. Dat is mij ontzettend veel waard. Zelfs zoveel, dat ik dit net zo belangrijk vind als de functies en inhoud van het platform.”

Tamara: “Het mooie is dat Embloom een totaalpakket biedt: e-health plus vragenlijsten. Je hoeft maar één keer in te loggen waarna je als specialist beschikt over de benodigde hulpmiddelen voor diagnostiek en behandeling. Embloom is niet meer weg te denken uit mijn werk. Ik gebruik het platform al jaren en vind het een fijne manier van werken. Alles is goed te vinden en via korte instructievideo’s wordt duidelijk uitgelegd hoe je ieder item of functionaliteit kunt inzetten. De mogelijkheden zijn eindeloos. Zo kun je een consult aanvragen, je kunt psycho-educatie klaarzetten als introductie van een behandeling, je kunt losse oefeningen inzetten (bijvoorbeeld alleen een piekerdagboek) en je kunt een hele module inzetten als rode draad van de behandeling of als overbrugging voor behandeling door de s-ggz/b-ggz.”

Hebben jullie tips voor andere zorggroepen die e-health (willen) inzetten?
Joyce: “Het is van belang om het gebruik van e-health niet te verplichten en zowel de zorgverlener als patiënt mee te nemen in het keuzeproces. Zodra mensen iets moeten, ontstaat er van nature weerstand. Leg daarom vooral niets op, maar betrek gebruikers bij de keuze van het platform. Het beste en leukste is het als zij vanuit hun eigen enthousiasme ambassadeur worden en het platform zelf aan collega’s gaan promoten. Op die manier verspreidt het enthousiasme zich als een olievlek over de organisatie. Tijdens overleggen kunnen collega’s vervolgens ervaringen uitwisselen en van elkaar leren zodat het blijft leven.”

Tamara: “Overleg met de patiënt hoe hij of zij e-health wil gebruiken, bijvoorbeeld samen of liever alleen. Leg hierbij ook uit hoe dit de patiënt zou kunnen helpen en vergeet niet om psycho-educatie in te zetten om de patiënt goed voor te bereiden op de behandeling. Zo verhoog je tegelijkertijd begrip en motivatie.”